International Cyber Fraud Network ਦਾ ਪਰਦਾਫਾਸ਼, ਤਿੰਨ ਜਾਅਲੀ ਕਾਲ ਸੈਂਟਰਾਂ ਦਾ ਪਰਦਾਫਾਸ਼ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਅਤੇ ਔਰਤਾਂ ਸਮੇਤ 85 ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ, ਪੜ੍ਹੋ
ਸਟਾਰ ਨਿਊਜ਼ ਨੈੱਟਵਰਕ 22 ਅਗਸਤ (ਬਿਊਰੋ): ਹਰਿਆਣਾ ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਬੀਤੀ ਰਾਤ ਸਾਈਬਰ ਅਪਰਾਧੀਆਂ ‘ਤੇ ਫੈਸਲਾਕੁੰਨ ਹਮਲਾ ਕਰਕੇ ਇੱਕ ਵੱਡੀ ਕਾਰਵਾਈ ਕੀਤੀ। ਡੀਜੀਪੀ ਹਰਿਆਣਾ ਦੇ ਨਿਰਦੇਸ਼ਾਂ ‘ਤੇ, ਪੰਚਕੂਲਾ ਪੁਲਿਸ ਅਤੇ ਸਾਈਬਰ ਹਰਿਆਣਾ ਦੀ ਟੀਮ ਨੇ ਪੰਚਕੂਲਾ ਦੇ ਆਈਟੀ ਪਾਰਕ ਵਿੱਚ ਚੱਲ ਰਹੇ ਤਿੰਨ ਜਾਅਲੀ ਕਾਲ ਸੈਂਟਰਾਂ ‘ਤੇ ਛਾਪਾ ਮਾਰਿਆ ਅਤੇ 85 ਮੁਲਜ਼ਮਾਂ ਨੂੰ ਪੁਲਿਸ ਹਿਰਾਸਤ ਵਿੱਚ ਲੈ ਲਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਪੁੱਛਗਿੱਛ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ ਕੀਤੇ ਗਏ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਇਨ੍ਹਾਂ ਕਾਲ ਸੈਂਟਰਾਂ ਦੇ ਮਾਲਕ ਅਤੇ ਕਰਮਚਾਰੀ ਦੋਵੇਂ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਇਹ ਕਾਲ ਸੈਂਟਰ ਦੇਸ਼-ਵਿਦੇਸ਼, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਯੂਰਪ ਦੇ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਨੂੰ ਚਲਾਕੀ ਨਾਲ ਧੋਖਾ ਦੇਣ ਲਈ ਸੰਗਠਿਤ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ। ਇਹ ਕਾਰਵਾਈ ਸਾਈਬਰ ਅਪਰਾਧ ਵਿਰੁੱਧ ਸਖ਼ਤ ਨਿਗਰਾਨੀ ਅਤੇ ਤੁਰੰਤ ਕਾਰਵਾਈ ਪ੍ਰਤੀ ਹਰਿਆਣਾ ਪੁਲਿਸ ਦੀ ਵਚਨਬੱਧਤਾ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੀ ਹੈ।
ਸਾਈਬਰ ਧੋਖਾਧੜੀ ਨੈੱਟਵਰਕ ਨੂੰ ਢਾਹਿਆ ਗਿਆ: ਡੀਜੀਪੀ ਨੇ ਕਿਹਾ – ਹਰਿਆਣਾ ਪੁਲਿਸ ਦਾ ਮਿਸ਼ਨ ਜਨਤਕ ਸੁਰੱਖਿਆ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਹੈ
ਹਰਿਆਣਾ ਪੁਲਿਸ ਦੇ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਜਨਰਲ ਸ਼ਤਰੂਜੀਤ ਕਪੂਰ ਨੇ ਇਸ ਸਫਲ ਕਾਰਵਾਈ ਲਈ ਸਬੰਧਤ ਟੀਮ ਨੂੰ ਵਧਾਈ ਦਿੱਤੀ ਅਤੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਕਾਰਵਾਈ ਸਾਈਬਰ ਅਪਰਾਧ ਨਾਲ ਲੜਨ ਲਈ ਹਰਿਆਣਾ ਪੁਲਿਸ ਦੀ ਵਚਨਬੱਧਤਾ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਕਾਰਵਾਈ ਜਨਤਾ ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਅਤੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਦੀ ਭਾਵਨਾ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਇਹ ਵੀ ਭਰੋਸਾ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਹਰਿਆਣਾ ਪੁਲਿਸ ਸਾਈਬਰ ਅਪਰਾਧੀਆਂ ਵਿਰੁੱਧ ਸਖ਼ਤ ਰੁਖ਼ ਅਪਣਾ ਰਹੀ ਹੈ ਅਤੇ ਭਵਿੱਖ ਵਿੱਚ ਵੀ ਅਜਿਹੇ ਨੈੱਟਵਰਕਾਂ ਨੂੰ ਖਤਮ ਕਰਨ ਲਈ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਕਾਰਵਾਈਆਂ ਚਲਾਉਂਦੀ ਰਹੇਗੀ।
ਡੀਜੀਪੀ ਹਰਿਆਣਾ ਨੇ ਇਸ ਸਫਲ ਕਾਰਵਾਈ ਲਈ ਪੁਲਿਸ ਕਮਿਸ਼ਨਰ, ਪੰਚਕੂਲਾ-ਕਮ-ਆਈਜੀਪੀ ਸਾਈਬਰ ਹਰਿਆਣਾ ਸ਼ਿਵਾਸ ਕਵੀਰਾਜ ਅਤੇ ਪੰਚਕੂਲਾ ਪੁਲਿਸ ਅਤੇ ਸਾਈਬਰ ਹਰਿਆਣਾ ਦੀਆਂ ਟੀਮਾਂ ਨੂੰ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਵਧਾਈ ਦਿੱਤੀ ਅਤੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਕਾਰਵਾਈ ਹਰਿਆਣਾ ਪੁਲਿਸ ਦੀ ਤਾਲਮੇਲ ਵਾਲੀ ਕਾਰਜਸ਼ੈਲੀ ਦੀ ਇੱਕ ਵਧੀਆ ਉਦਾਹਰਣ ਹੈ।
ਡੀਸੀਪੀ ਕ੍ਰਾਈਮ ਐਂਡ ਟ੍ਰੈਫਿਕ ਮਨਪ੍ਰੀਤ ਸੂਦਨ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਹੇਠ ਬਣਾਈਆਂ ਗਈਆਂ ਤਿੰਨ ਟੀਮਾਂ ਨੇ ਇਸ ਸਾਂਝੇ ਆਪ੍ਰੇਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਸਾਈਬਰ ਪੁਲਿਸ ਸਟੇਸ਼ਨ ਇੰਚਾਰਜ, ਥਾਣਾ ਚੰਡੀਮੰਦਰ ਇੰਚਾਰਜ, ਕ੍ਰਾਈਮ ਬ੍ਰਾਂਚ ਸੈਕਟਰ-26 ਅਤੇ ਸਾਈਬਰ ਹਰਿਆਣਾ ਅਤੇ ਡਿਟੈਕਟਿਵ ਸਟਾਫ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰੀ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ। ਆਪਸੀ ਤਾਲਮੇਲ ਅਤੇ ਟੀਮਾਂ ਦੇ ਤੇਜ਼ ਕਾਰਵਾਈ ਕਾਰਨ, ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਤਿੰਨੋਂ ਕਾਲ ਸੈਂਟਰਾਂ ‘ਤੇ ਇੱਕੋ ਸਮੇਂ ਛਾਪੇਮਾਰੀ ਕਰਨਾ ਸੰਭਵ ਹੋ ਸਕਿਆ, ਸਗੋਂ 85 ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਨੂੰ ਮੌਕੇ ‘ਤੇ ਹੀ ਹਿਰਾਸਤ ਵਿੱਚ ਵੀ ਲਿਆ ਗਿਆ। ਮੁੱਢਲੀ ਜਾਂਚ ਵਿੱਚ ਇਹ ਗੱਲ ਸਾਹਮਣੇ ਆਈ ਹੈ ਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਲਗਭਗ 10 ਵਿਅਕਤੀ ਮੁੱਖ ਦੋਸ਼ੀ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿਰੁੱਧ ਐਫਆਈਆਰ ਦਰਜ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਪੁਲਿਸ ਹੁਣ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਹੋਰ ਨੈੱਟਵਰਕਾਂ ਦੀ ਡੂੰਘਾਈ ਨਾਲ ਜਾਂਚ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ।
ਧੋਖਾਧੜੀ ਦਾ ਤਰੀਕਾ
ਜਾਂਚ ਤੋਂ ਪਤਾ ਲੱਗਾ ਹੈ ਕਿ ਕਾਲ ਸੈਂਟਰਾਂ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਬੋਲਣ ਵਾਲੇ ਕਰਮਚਾਰੀ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਸੇਵਾ ਪ੍ਰਦਾਤਾ ਅਤੇ ਹੈਲਪਡੈਸਕ ਸਟਾਫ ਵਜੋਂ ਪੇਸ਼ ਕਰਦੇ ਸਨ। ਉਹ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਮੁਫ਼ਤ ਸਹੂਲਤਾਂ ਅਤੇ ਸਕੀਮਾਂ ਦਾ ਲਾਲਚ ਦਿੰਦੇ ਸਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਅਖੌਤੀ “ਓਬਾਮਾ ਵੈਲਫੇਅਰ ਇਨੀਸ਼ੀਏਟਿਵ” ਵਰਗੀਆਂ ਜਾਅਲੀ ਸਕੀਮਾਂ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ, ਜੋ ਪੀੜਤਾਂ ਦਾ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਹਾਸਲ ਕਰਨ ਲਈ ਭਾਰਤ ਦੀ ਬੀਪੀਐਲ ਸਕੀਮ ਨਾਲ ਜੁੜੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਸਨ। ਇੱਕ ਵਾਰ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਹਾਸਲ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਪੀੜਤਾਂ ਤੋਂ ਨਿੱਜੀ ਅਤੇ ਬੈਂਕਿੰਗ ਡੇਟਾ ਲਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ, ਜੋ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਸੰਗਠਿਤ ਅਪਰਾਧੀਆਂ ਨੂੰ ਵੇਚ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਪੀੜਤਾਂ ਨੂੰ ਕਾਲ ਸੈਂਟਰ ਦੇ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਔਨਲਾਈਨ ਕੂਪਨ ਖਰੀਦਣ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਬਿਟਕੋਇਨ ਵਿੱਚ ਬਦਲਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ ਅਤੇ ਹਵਾਲਾ ਨੈੱਟਵਰਕ ਰਾਹੀਂ ਪੈਸੇ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਸਨ।
ਰਿਕਵਰੀ
ਆਪਰੇਸ਼ਨ ਦੌਰਾਨ, ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਵੱਡੀ ਮਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਡਿਜੀਟਲ ਉਪਕਰਣ ਅਤੇ ਨਕਦੀ ਬਰਾਮਦ ਕੀਤੀ। ਸਰਟੀਜ਼ ਆਈਟੀ ਸਰਵਿਸਿਜ਼ ਤੋਂ 85 ਲੈਪਟਾਪ, 62 ਮੋਬਾਈਲ ਫੋਨ ਅਤੇ 8 ਲੱਖ 40 ਹਜ਼ਾਰ ਰੁਪਏ ਨਕਦੀ, ਆਈਸਪੇਸ ਟੈਕਨਾਲੋਜੀਜ਼ ਪ੍ਰਾਈਵੇਟ ਲਿਮਟਿਡ ਤੋਂ 62 ਲੈਪਟਾਪ, 60 ਮੋਬਾਈਲ ਫੋਨ ਅਤੇ 73 ਹਜ਼ਾਰ 176 ਰੁਪਏ ਨਕਦੀ ਜ਼ਬਤ ਕੀਤੀ ਗਈ ਅਤੇ ਤੀਜੇ ਕਾਲ ਸੈਂਟਰ ਤੋਂ 18 ਮੋਬਾਈਲ ਫੋਨ, 21 ਸੀਪੀਯੂ, ਇੱਕ ਲੈਪਟਾਪ ਅਤੇ 3 ਲੱਖ 20 ਹਜ਼ਾਰ ਰੁਪਏ ਨਕਦੀ ਜ਼ਬਤ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਪੰਚਕੂਲਾ ਪੁਲਿਸ ਵੱਲੋਂ ਤਿੰਨ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਐਫਆਈਆਰ ਦਰਜ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਦੋਸ਼ੀਆਂ ਤੋਂ ਪੁੱਛਗਿੱਛ ਜਾਰੀ ਹੈ। ਪੁਲਿਸ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਕਾਰਵਾਈ ਨੇ ਸਾਈਬਰ ਅਪਰਾਧੀਆਂ ਦੇ ਇੱਕ ਵੱਡੇ ਗਿਰੋਹ ਦਾ ਪਰਦਾਫਾਸ਼ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਦੀਆਂ ਜੜ੍ਹਾਂ ਭਾਰਤ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਫੈਲ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ।
ਜਨਤਾ ਨੂੰ ਅਪੀਲ
ਨਾਲ ਹੀ, ਹਰਿਆਣਾ ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਆਮ ਜਨਤਾ ਨੂੰ ਸਾਈਬਰ ਸੁਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰਤੀ ਸੁਚੇਤ ਅਤੇ ਜਾਗਰੂਕ ਰਹਿਣ ਦੀ ਅਪੀਲ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਕਿਸੇ ਵੀ ਅਜਨਬੀ ਕਾਲ, ਈਮੇਲ ਜਾਂ ਸੁਨੇਹੇ ‘ਤੇ ਬਿਨਾਂ ਸੋਚੇ ਸਮਝੇ ਆਪਣੀ ਨਿੱਜੀ ਜਾਂ ਬੈਂਕਿੰਗ ਜਾਣਕਾਰੀ ਸਾਂਝੀ ਨਾ ਕਰੋ। ਕਿਸੇ ਵੀ ਸ਼ੱਕੀ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਜਾਂ ਸਾਈਬਰ ਧੋਖਾਧੜੀ ਦੇ ਸ਼ੱਕ ਦੀ ਸੂਰਤ ਵਿੱਚ, ਤੁਰੰਤ ਸਾਈਬਰ ਹੈਲਪਲਾਈਨ ਨੰਬਰ 1930 ‘ਤੇ ਕਾਲ ਕਰੋ ਜਾਂ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸਾਈਬਰ ਅਪਰਾਧ ਰਿਪੋਰਟਿੰਗ ਪੋਰਟਲ (www.cybercrime.gov.in) ‘ਤੇ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਦਰਜ ਕਰੋ। ਸਾਈਬਰ ਅਪਰਾਧੀਆਂ ਦੇ ਨੈੱਟਵਰਕ ਨੂੰ ਤੋੜਨ ਵਿੱਚ ਜਨਤਕ ਚੌਕਸੀ ਅਤੇ ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਜਾਣਕਾਰੀ ਸਭ ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਹਥਿਆਰ ਹੈ।